سیستم خود تشخیص ایرادات خودرو OBD = onboard diagnostic tool

اگر یک خودرو امروزی دچار نقص فنی و علائمی همچون روشن شدن چراغهای هشدار روی داشبورد بشه حتما کدهای مربوط به هر نقص فنی در حافظه کامپیوتری سیستم ذخیره شده .

سیستم onboard diagnostic  یا به اختصار OBD یک سیستم استاندارد جهانی تعبیه شده در اکثر خودروهای امروزی است که بصورت خود تشخیص بر خطاهای موجود در عملکرد خودرو نظارت میکنه . هر زمان که شما با یک چراغ هشدار دهنده روی صفحه داشبورد خودرو MIL = malfunction indicator lamp مواجه میشید باید بدونید که یک یا چند خطا در سیستم های خودرو تشخیص داده شده،و وقتی ماشین رو پیش یه تعمیرکار میبرید مکانیک با اتصال یکدستگاه کد اسکنر(دیاگ) به پورت یا درگاه OBD2 ماشین شما رو از نظر وجود کدهای خطا که DTC یا ِDiagnostic Trouble Codes نامیده میشه بررسی  و با مراجعه به منابع اینترنتی یا منابع فنی خودرو یا دفترچه تعمیراتی ، کد خطا رو تحلیل و میفهمه چه قسمتی از خودرو دچار چه نقص فنی شده ومستقیم میره همون رو تعمیر میکنه . ناگفته پیداست که بدون دستگاه کد اسکنر یا دیاگ تشخیص عیب خودروهای امروزی یا غیر ممکنه یا خیلی خیلی سخته و بدون کد اسکنر ممکنه چندین قطعه سالم بی دلیل عوض شه اما مشکل و نقص اصلی ماشین همچنان پا برجا بمونه !

در حقیقت مکانیکها با دستگاه کد اسکنر یا دیاگ دنبال کدهای خطای مربوط به چراغ هشدارروشن شده روی داشبورد برای عیب یابی میگردند و کار عجیب غریبی انجام نمیدن.

گاهی نوعی کد اسکنر ذخیره کننده اطلاعات رو برای ساعتها یا روزها به خودرو متصل میکنن تا با جمع آوری اطلاعات از عملکرد خودرو بتونن ایرادات رو پیدا یا بهینه سازی انجام بدن.

گاهی هم از نمودارهائی که حاصل اطلاعات جمع آوری شده از OBD2 است استفاده میشه تا راههای دست یابی به بهترین تنظیمات و کارائی رو برای خودرو پیدا کنن.

درنهایت از همین درگاه OBD2 برای دسترسی به تنظیمات دستگاهها و کنترلرها و ECU ها بهره برداری و برای اعمال تنظیمات استفاده میشه.

کدهای خطا DTC = diagnostic trouble codes  کدهای کامپیوتری مخصوص تشخیص ایراد خودروها هستند که توسط سیستم خود تشخیص OBD در حافظه کامپیوتر ماشین نگهداری میشن .

صدها عدد از کدهای خطا با روشن شدن چراغ اخطار چک انجین روی داشبورد همراه هستن و تنها راه تشخیص نقص فنی خواندن کدهای خطای ذخیره شده توسط اسکنردیاگ  Diag=Diagnostic و تحلیل خطا و پیدا کردن نقص فنی با مراجعه به جدول مرجع کدهای خطا و علل بروز و ثبت شدن هر یک از اوناست .

نکته مهم : کدهای خطای ثبت شده به دو دسته عمومی (مشترک با همه خودروها = شروع کد با علامت صفر) و اختصاصی (مربوط به خودرو یا برند خاص خودروسازی شروع کد با عدد یک ) تقسیم میشن .

نکته مهم : کدهای خطای مربوط به موتور و گیربکس با حرف P  مخفف powertrain  و کدهای خطای مربوط به بدنه شامل قطعات الکترونیکی کابین و ایرکاندیشن و ایربگ  با حرف B مخفف Body  و کدهای خطای شاسی شامل  ABSو ....  با حرف C مخفف chassis و کدهای خطای مربوط به مشکلات مربوط به سیم کشیها و شبکه کامپیوتری کن باس با حرف U مخفف UART شروع میشن .

مثال : کدخطای P0302

یعنی احتراق در سیلندر شماره 2 درست انجام نمیشه یا مشکل داره که ممکنه بخاطر مشکل شمع یا کوئل یا انژکتور سیلندر شماره 2 باشه یعنی فقط همین سیلندر مشکل داره و علائم لرزش و اصطلاحا سه کار کردن موتور اینه !!!

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جدول کدهای خطا  OBD fault codes رو گوگل کنید و اگر کد خطای ماشینتون رو میدونید هر کد خطا رو جستجو کرده و با تحلیل کامل مشاهده کنید.

(((( توجه داشته باشید که تحلیل دقیق کدهای خطا نیاز به تجربه و تخصص داره اما دونستن اولیه اون کمک میکنه که عیب فعلی خودرو در مواقع بحرانی و عدم دسترسی به مکانیک خبره توسط راننده تشخیص داده و تا حدودی رفع بشه . و در مواردی خود راننده با داشتن دستگاه کد اسکنر شخصی خودش موقتا کدهای خطا رو که احتمالا جلو روشن شدن موتور رو میگیرن یادداشت و سپس پاک کنه تا خودرو به تعمیرگاه منتقل بشه.))))

نکته مهم : یادداشت کردن کدهای خطا قبل از پاک کردن اونا برای تشخیص دقیق بعدی ضروریه .