همه چیز درباره ترموستات موتور خودرو
ترموستات در اغلب موتورها قطعه ایست فلزی دارای دریچه فنری و هسته حاوی موم (واکس) که همانند یک دریچه خودکار در اثر گرما و سرما با منبسط و منقبض شدن موم داخلش باز و بسته میشه و میزان جریان مایع خنک کننده کولانت رو بداخل موتور کنترل میکنه تا موتور خودرو بخوبی در دمای عملیاتی تعریف شده (دمائی که ترموستات برای اون طراحی شده) کار کنه و اصطلاحا overheat یا overcold نشه یعنی در شرایط گرم با باز کردن دریچه ترموستات موتور زیاد گرم نکنه یا در شرایط سرد با بسته نگه داشتن دریچه گرمای لازم رو بتونه حفظ کنه.
اصولا چون اکثر ترموستاتهای خودروئی از همین مکانیزم تبعیت میکنند و ترموستاتها وسیله هایی بسیار ساده هستند پس به ندرت در اثر مرور زمان دچار خرابی ناشی از عمر کارکردشون میشن!
حالا یک سئوال پیش میاد که پس چه زمانی باید به تعویض ترموستات اقدام کرد و آیا ترموستات برای همیشه سالم میمونه ؟؟؟
در پاسخ باید گفت اغلب خودروسازها زمان خاصی را بعنوان زمان تعویض ترموستات در سرویسهای دوره ای اعلام نمیکنند و برای تعویض ترموستات باید دلائل محکم وجود داشته باشد . تعدادی از این دلائل و شرایط خاص رو پائینتر براتون شرح میدم :
1- اگر موتور خودرو بسیار داغ بشه overheat و علائمی مثل روشن شدن چراغ هشدار دمای بالا یا بالا رفتن غیر منطقی عقربه دمای آب موتور رو مشاهده کنیم. ( در خودروهائی که فاقد عقربه دمای موتور و صرفا دارای چراغ نمایشگر اخطار دمای موتور هستن با ید به چراغ قرمز مربوطه روی داشبورد توجه ویژه کرد و موتور به محض مشاهده چراغ اخطار دمای بالا برای جلوگیری از آسیب خاموش و اقدام به بررسی دقیق مشکل بشه
2-عدم وزش باد با گرمای کافی از بخاری داخل خودرو هم میتونه نشونه اولیه خرابی ترموستات باشه
3-گرم نشدن کافی و بموقع موتور خودرو خصوصا در فصول سرد سال که میتونه نشونه دیگه ای از خرابی ترموستات و احتمالا باز موندن و بسته نشده دریچه اون باشه
نکته های نهائی :
ترموستات رو بهتره در مواقع انجام تعمیرات روی سیستم خنک کننده موتور مثلا موقع تعویض واتر پمپ یا لوله ها و جنت ها و اتصالات یا تعمیر موتوری به هر دلیل دیگه البته اگر مکانیک متخصص لازم بدونه ، بعنوان یک عمل پیشگیرانه تعویض کرد .
برای سالم نگه داشتن موتور و ترموستات و هوزینگها و واتر پمپ خودروتون و خصوصا برای جلوگیری از تشکیل رسوب یا ایجاد خوردگی در قطعات حتما به تعویض بموقع مایع خنک کننده کولانت مطابق توصیه خودروساز دقت کنید و حتما از آب مقطر یا آب دوبار تقطیر بدون املاح مخلوط شده با ضد یخ توصیه شده در دفترچه راهنمای خودرو (به نسبت 50-50) برای اینکار استفاده کنید.
همیشه مراقب باشید سیستم خنک کننده موتور و بخاری خودرو هواگیری کامل شده باشه.
بدنه موتور و گیربکس خودروتون رو همانند بدنه بیرونی خودرو و فضای داخل ماشین تمیز نگه دارید و به چربیها و گرد و خاک اجازه ندید موتور رو بپوشونن تا گرمای اضافی بتونه براحتی دفع بشه.
(اما هرگز توصیه نمیشه موتور و گیربکس شوئی رو بی مهابا با آب تحت فشار یا بخار انجام بدید چون به قطعات الکترونیکی آسیب میرسه)
به تجربه تمیزکردن موتور بصورت جزء به جزء و با احتیاط و به روش دستی و با مایعات تمیز کننده مخصوص اینکار یا آب مخلوط با یک ماده تمیز کننده صابونی رو توصیه میکنم .
