تعویض روغن گیربکس ... آری یا خیر ؟

ممکنه شنیده باشید که برخی از شرکتها درتبلیغاتشون اعلام میکنن که نیازی به تعویض روغن گیربکس در تمام عمروسیله نقلیه وجود نداره !!!

اما شما هرگز باورنکنید . هر نوع روغن روانکارهرچقدر هم با کیفیت باشه به مرور و تحت تاثیر عواملی همچون دما و فشار بالا وآلوده شدن با ذرات معلق داخل جعبه دنده تغییر ماهیت میده و از خاصیت روانکاری اون کاسته میشه . خصوصا چون درگیربکس های اتومات فرایند انتقال نیرو و تغییر دنده همگی با فشار روغن جریان یافته بین قطعات و وشیرهای روغنی انجام میشه سلامت عملکرد گیربکس و انتقال نیروی موتور به گیربکس مستقیما به سلامت روغن موجود در جعبه دنده و تورک کانورتر بستگی داره.

عدم تعویض بموقع روغن بمعنی کاهش عمر گیربکس و به مرور مشاهده نقص در عملکرد تعویض دنده ها بدلیل مستهلاک شدن قطعات خواهد بود .

تعویض روغن گیربکسهای دستی ساده تر و شامل تخلیه گیربکس و پر کردن اون با 2 لیتر روغن هر 30000 تا 40000 کیلومتر یکبار خواهد بود .

تعویض روغن گیربکسهای اتومات پیچیده تر و شامل تخلیه مرحله به مرحله روغن کارتر گیربکس و روغن داخل خود گیربکس و روغن داخل تورک کانورتر با دستگاه مجهز به پمپ روغن یا توسط مکانیک ورزیده است . این فرایند تخلیه و پر کردن شامل 6.7 لیتر روغن موجود در همه قطعات و جایگزینی اون با همین مقدار روغنه که البته بدلیل عدم امکان تخلیه مستقیم تورک کانورتر و خودگیربکس مقدار روغنی که برای شستشو و تخلیه وجایگزین کردن روغن کثیف داخل قطعات داخلی مصرف میشه چیزی در حدود 12 تا 14 لیتر خواهد بود . روغن گیربکسهای اتومات در بهترین شرایط باید حداکثر هر 80000 کیلومتر تعویض بشه که البته توصیه سایک موتور برای ام جی 360 عدد 40000 کیلومتر است .

اطلاعات ضروری رانندگی در فصل سرما

در نگاه اول شاید به نظر برسه سردشدن هوا برای خودرو مفیده چون دیگه نیازی به استفاده از ایرکاندیشن نیست و خنک شدن موتور و گیربکس و ... با هوا بهتر انجام میشه و رنگ و قطعات پلاستیکی داشبورد از گرمای شدید وتابش آفتاب در امانند اما در واقع سرما مشکلاتی رو هم برای خودرو بوجود میاره .

 

1-اولین مشکل ناشی از سردشدن هوا برای باطری پیش میاد چون الکترولیت باطری در دماهای پائین فعالیت شیمیائی کمتری داره و در نتیجه باطری شدیدا با افت توان روبرو میشه. پس اگر باطری یا دینام ضعیف باشه به محض سرد شدن هوا خودشو نشون میده و ماشین استارت نمیخوره و هزارجور مشکل الکترونیکی دیگه برای خودرو پیش میاد.(قبل از شروع فصل سرما حتما باید دینام و باطری چک و بازدید بشه) .

 

2-دومین مشکل ناشی از سردشدن هوا بالا رفتن ویسکوزیته یا غلضت روغنهای روان کننده موتور و گیربکسه. هرچند روغنهای امروزی مالتی گرید هستند و در محدوده های دمائی بیشتری غلظت و قابلیت روانکاریشون حفظ میشه اما بازهم باید بدونیم که روغن در سرما غلظت بالاتری داره و برای رسیدن به دمای عملیاتی و روانکاری درست نیاز به گرم کردن داره. یعنی مدت زمان گرم کردن خودرو پیش از شروع حرکت یا شتابگیری در سرما باید به تناسب شدت سرمای هوا افزایش پیدا کنه .

ضمنا هرگونه نقص در غلظت یا کیفیت ضد یخ موجود در مایع خنک کننده موتور باعث یخ زدگی مایع و بروز مشکلات عدیده از جمله ترک خوردن مجاری و بلوک بدنه موتور خواهد شد .

 

3-سومین نکته منفی سرما بالارفتن غلظت روغن هیدرولیک داخل کمک فنرهای سیستم تعلیق و سفت و سخت شدن لاستیکهای ضربه گیر و پلاستیکها مثل دسته موتور و نوار دور درها و روکش داشبورد و درها وسیستم تعلیق و سفت و سخت ترشدن تایرهای خودروست. رانندگی با سرعت کم در ابتدای حرکت به گرم شدن تدریجی تایرها و کمک فنرها کمک میکنه اما بطور کل در سرما ماشین خشکتر به نظر خواهد رسید و سروصدای جلوبندی و بخشهای تزئینی اطاق بیشترمیشه.

 

4-سرما اگه با رطوبت بشکل بارون و برف و گل و لای هم همراه بشه قاتل بدنه و رنگ خودروست. در برخی شرایط که جاده ها بخاطر برف نمک پاشی وشن پاشی میشن این مشکل چندبرابر میشه . ترمیم فوری قسمتهای آسیب دیده رنگ و شستشوی گاه بگاه زیربندی و تایرها و گلگیرها از گل و لای و نمک باعث جلوگیری از پوسیدگی بدنه و سایر قطعات جلوبندی میشه .

 

5-چون سخت شدن لاستیک تیغه برف پاک کنها در سرما اجتناب ناپذیره و سفت و سخت شدن تیغه برف پاک کن با حرکت روی شیشه کثیف به شیشه و تیغه برف پاک کن آسیب میزنه . لازمه شیشه جلو همیشه توسط راننده تمیز نگه داشته بشه. لازمه همیشه از مایع شیشه شوی ضد یخ داخل منبع شیشه شو استفاده کنیم تا از یخ زدگی موتور ونازل شیشه شو جلوگیری بشه.

 

6-در اثر سرما بخار آب موجود در هوا داخل باک خودرو تبدیل به مایع میشه و مقداری آب داخل باک بوجود میاد. این آب بخاطر وزن بیشتر نسبت به بنزین در کف باک انباشته میشه و گاهی خصوصا اگر باک تا انتها خالی بشه بشدت به سیستم سوخت رسانی و موتور راه پیدا میکنه و باعث خسارت و ریپ زدن موتور میشه . بهتره همیشه و خصوصا در فصل سرما باک بنزین رو پر نگه داریم .

 

7-سرما و رطوبت همراه با برف و بارون و یخبندان باعث کاهش قدرت ترمزگیری لنتها و کاهش چسبندگی تایرها با جاده هم میشه. باید بیشتر مراقب رانندگی در این فصول سال باشیم .

 

8-خوشبختانه سرما و بالارفتن رطوبت نسبی هوا اثر خوبی روی کاهش پدیده خودسوزی بنزین یا ناک داره پس موتور خودروها در فصول سرد سال درصورتی که به درستی در ابتدای حرکت گرم بشن سالم تر کار خواهند کرد . اما استارت اولیه با موتور سرد اندکی با مشکل روبرو میشه اما اگر از شمع مناسب و سالم و روغن موتور باکیفیت استفاده کنیم این مشکل اصلا به چشم نخواهد اومد . (روغن موتورهای بی کیفیت در این شرایط با لرزش شدید موتور در استارت سرد خودشونو نشون خواهند داد)

نکته بسیار مهم در مورد بررسی وضعیت روغن موتور

از قدیم الایام تا به امروز دیده میشه که برخی راننده های باسابقه مقداری از روغن موتور داخل کارتر رو که توسط گیج روغن موقع کنترل سطح روغن موتور بیرون میاد بین انگشتان شصت و نشانه لمس میکنن و میگن این روغن مثلا حالت لیزی یا روانکاری خودش رو حفظ کرده یا روغن حالتش رو از دست داده و باید عوض بشه و از این داستانها ......!!!!!

این حرف از یک بابت اصلا صحیح نیست چون حتی بدترین روغن موتورها هم همون حالت لیزی و روانکاری رو بین نوک انگشتان دست تداعی میکنن و از این راه نمیشه بهیچ عنوان روانکاری روغن رو تست کرد ❌

اما اینکار یک حسن بسیار بزرگ داره اگر درست انجام بشه .

و اگر به اون دقت بشه میتونه از خیلی از مشکلات بعدی و استهلاک موتور جلوگیری کنه و اونم اینه که اگر هربار که گیج کنترل سطح روغن رو میکشیم تا میزان سطح روغن داخل کارتر رو بررسی کنیم مقدار کمی روغن رو که با گیج بیرون اومده بجای انگشتان دست به یکبرگ دستمال کاغذی سفید ساده و تمیز یا پارچه سفید تمیز بمالیم میتونیم ذرات بسیار ریز فلزی یا آلودگی کربنی رو که ممکنه صافی یا فیلتر روغن از صاف کردن اونا عاجز بوده مشاهده کنیم 👍

مشاهده روغن صاف بدون ذرات ناخالصی حالت طبیعی و مشاهده ذرات ریز ناخالصی هشدار در مورد لزوم تعویض هر چه زودتر روغن و استفاده از فیلتر مناسبتر و استاندارد رو به شما میده.

در مورد زمان تعویض بموقع و مبتنی بر اصول علمی روغن موتور هم نکات زیر رو به اطلاعتون میرسونم :

1-خودرو بیشتر داخل پارکینگ خوابیده و هر 3 تا 10 روز یکبار ازش استفاده میشه : تعویض روغن و فیلتر هر 3000 کیلومتر یا حداکثر هر 6 ماه یکبار با هرمقدار کارکرد .

 

2-خودرو اکثرا برای استفاده داخل شهری و ترافیک با روشن و خاموش شدنهای پیاپی و طی مسافتهای کوتاه : تعویض روغن و فیلتر هر 5000 کیلومتر یا حداکثر هر 6 ماه با هرمقدار کارکرد .

 

3-خودرو برای استفاده ترکیبی دایم روزانه شهر و جاده :  تعویض روغن و فیلتر هر 7000 کیلومتر.

 

اهمیت کیفیت فیلتر یا صافی ها در خودرو

فیلترها یا صافیها درمسیرعبور یا پمپاژ روغنها یا سوخت یا هوا قرار گرفته و مهمترین نقش را در تصفیه ذرات معلق و ریز از هوا یا مایعات حیاتی موتور بر عهده دارند.

بعنوان مثال مهمترین جزء هر فیلتر بنزین کاغذ صافی درون فیلتره . کاغذ صافی ازچندجهت اهمیت داره . اولا باید وسعت و سطح کافی برای عبور مقدارمناسب سوخت پمپاژ شده پمپ بنزین رو داشته باشه و دوما میزان نفوذ پذیری اون در مقابل ذرات معلق استاندارد باشه (بافت خیلی درشت کاغذ صافی ذرات معلق رو عبور میده و بافت خیلی ریز برای عبور آسان بنزین مشکل ساز میشه). سوما کاغذ صافی بنزین نباید به مرور در بنزین حل بشه چون هم عمل تصفیه رو دیگه انجام نخواهد داد و هم ذرات کاغذ حل شده دمار از روزگار انژکتورها و موتور در میاره .

 

ناگفته پیداست که هرکس این مطلب رو به دقت بخونه متوجه میشه باید در خرید فیلتر بنزین با کیفیت بالا بسیار دقت و حساسیت نشون داد چون خسارتی که از بابت یک فیلتر غیر استاندارد به موتور میرسه  خیلی بیشتر از اون چیزیه که تصور میشه کرد.

موضوع توجه به استانداردها و عملکرد مناسب و کیفیت مناسب ساخت و کیفیت کاغذ فیلتر در مورد فیلتر روغن بخاطر تصفیه ذرات ریز و معلق فلزی و آلودگیهای موتور و جریان مداوم و آسان روغن موتور در مجاری بسیار باریک و درمورد فیلتر هوای موتور و کابین بخاطر تصفیه ذرات گرد و غبار ورودی به موتور و کابین هم صدق میکنه .

مراقب فیلترهای بی کیفیت با برندهای ناشناخته و ارزون قیمت باشید و ازمصرف آنها بشدت پرهیز کنید .

نکته فنی :  برای برخی فیلترها دسترسی برای تعویض تا زمان تعمیر اساسی موتور یا گیربکس و ....وجود نداره و باید موقع تعمیرات به تعویض اون فیلترها هم توجه ویژه کرد مثلا فیلتر پمپ بنزین زیر پمپ داخل باک یا فیلتر گیربکس دستی و اتومات داخل جعبه دنده گیربکس یا فیلتر اویل پمپ کف کارتر روغن موتور خودرو ....

مقایسه کیفیت فیلتر هوای موتور

چون در خودروهای مدرن امروزی میزان مکش هوا توسط موتور در دورهای موتور بالا و خصوصا موقع فعال شدن توربوشارژر بسیار شدیده ، فیلترهوای موتور باید از کیفیت بالا و استحکام قابل قبول جهت عبور دادن هوای کافی و چروگیده نشدن و تحمل فشار و پاره نشدن برخوردار باشه. به این دلایل فیلتر هوای مناسب این ماشین ها دارای توری ظریف فلزی mesh در تمام سطح کاغذ فیلتر هستند و استحکام بالائی دارند.

به عکس های زیر ، فیلتر هوای اصل و تقلبی توجه کنید